Na wstępie należy zaznaczyć, że mięta jest mało wymagającą, wiecznie zieloną byliną.
Mięta jest byliną, którą łatwo rozpoznać po wydłużonych, zielonych liściach. Aby rozkwitnąć, potrzebuje jedynie trochę wody i miejsca w cieniu lub w półcieniu. Polska jest domem dla różnorodnej flory i fauny. Najczęściej używanym ziołem jest jednak mięta pieprzowa.
Istnieje około 40 różnych gatunków mięty. Europa, Azja i Afryka to najczęstsze miejsca występowania tej rośliny. Kilka gatunków można znaleźć w Australii, a także w Nowej Zelandii i Stanach Zjednoczonych.
O mięcie wiedzieli już starożytni. Jej początkowa popularność wynikała z zastosowania jej jako środka na migrenę. Od prawie 300 lat Europejczycy czerpią korzyści z uprawy tej rośliny w celach leczniczych. Choć w Polsce dziko rośnie kilka gatunków mięty, tylko mięta pieprzowa jest wykorzystywana w medycynie.
Pochodzenie nazwy tej zieleni z mitologii greckiej
Nimfa Menthe (Mente, Minto, Minta, Minte), która zamieszkiwała świat podziemny i była ukochaną Hadesa jest inspiracją dla łacińskiej nazwy rodzajowej Mentha. Aby uchronić ją przed swoją zazdrosną i prześladującą żoną (Persefoną), ten ostatni przekształcił nimfę w roślinę.
Zastosowań rośliny jest kilka.
Oprócz zastosowań kulinarnych i leczniczych, mięta jest również często uprawiana ze względu na swoje walory estetyczne. Ma ona kilka zastosowań, w tym w sektorze zapachowym, leczniczym, kosmetycznym i kulinarnym. Można w niej znaleźć mnóstwo olejków i pachnących substancji chemicznych. W przypadku wysokich temperatur przydaje się jej chłodzący wpływ. Lokalna legenda głosi, że można go znaleźć w pierogach robionych na Lubelszczyźnie i Podkarpaciu.
Często pojawia się temat, czym można leczyć miętę. Jako roślina lecznicza wspomaga trawienie, łagodzi bóle głowy, udrażnia drogi oddechowe, podnosi na duchu, uspokaja układ nerwowy. Witaminy, minerały i antyoksydanty obfitują w roślinie. Może również zabijać zarazki i wirusy. Możliwe są różne zastosowania, w tym olejki, herbatki i inhalacje. Pamiętaj jednak, że jak każda inna substancja, zbyt duża jej ilość może mieć negatywne konsekwencje.
Mięta ma podwójne konotacje romantyczne i intelektualne.
Wiele osób twierdzi, że rzymscy filozofowie uważali, że ta roślina czyni ich mądrymi i trzeźwymi. Istniało przekonanie, że mięta może działać swoim urokiem w sferze miłości. Kiedyś uważano, że liść tej rośliny umieszczony pod poduszką zapewni uczciwość i wierność w sypialni. Mięta jest oznaką szacunku i sprawności intelektualnej. W średniowieczu uważano, że zapewnia odporność na nieszczęścia, urazy i cierpienia.
Gdy osoba ma silne uczucia ciepła i sympatii do innej osoby, a nawet więcej, takie jak przyciąganie, skłonność, czy sympatia, ale niekoniecznie miłość, mówimy, że ma miętę do tej drugiej osoby. Zarówno Julian Tuwim, jak i Władysław Broniewski powoływali się na tę roślinę w swoich pismach. Jest ona również obecna w twórczości takich autorów jak Naruszewicz, Mickiewicz czy eromski. Według Narodowego Centrum Kultury „nieodzowną cechą romantycznej scenerii” jest mięta. „Rozgrzana słońcem pachnąca łąka, po której spacerują zakochani; przesycona aromatem ziół, czarująca letnia noc, podczas której wypowiadane są najbardziej intymne wyznania” – czytamy na stronie.
Pastylki o smaku miętowym, takie jak Tic Tacs, mają swoje korzenie w starożytnym Rzymie. Tamtejsi starożytni tworzyli pierwsze smaczne i odświeżające słodycze. Powstały one poprzez namaczanie w garnku z wrzącą wodą kilku przypraw, w tym kawałków goździków i imbiru, ziaren anyżu i jałowca oraz cukru. Słowo „dragees” pochodzi z Wiecznego Miasta. Zostało ono nadane tym słodyczom przez rzymskiego patrycjusza Juliusza Dragatusa, który rozdawał je za darmo swoim współbraciom.
Dziko rosnąca a mięta pieprzowa
Ze względu na wysoką zawartość składników odżywczych, mięta pieprzowa jest czasami mylona z jej bardziej powszechnym dzikim odpowiednikiem. Różnicę między gatunkami mięty można rozpoznać jedynie po smaku liści. W przeciwieństwie do orzeźwiającego smaku mięty pieprzowej, mentol zawarty w dzikiej mięcie może być odczuwany jako ostre szczypanie na języku. Ponadto mięta pieprzowa ma ciemnozielone łodygi i liście oraz drobne fioletowe kwiaty.
roślina jednoroczna
Chociaż mięta pieprzowa jest rośliną wieloletnią, należy ją przenosić co kilka lat, aby uzyskać najlepsze rezultaty. Posadź miętę pieprzową w słonecznym, otwartym miejscu. Idealne warunki wzrostu dla tej rośliny to wilgotne, bogate w wapń i humus gleby.
Zbiór
Liście mięty są gotowe do zbierania zaraz po otwarciu pąków kwiatowych. Roślinę należy ściąć, pozostawiając łodygę o wysokości około 5 centymetrów. Gdy roślina odzyska siły i będzie w stanie ponownie produkować, można rozpocząć zbiory. Czynności te najlepiej wykonywać wczesnym rankiem lub późnym popołudniem, kiedy słońce jest najjaśniejsze, a zioła można suszyć w cieniu, zachowując przy tym odpowiednią cyrkulację powietrza.
Wartość lecznicza
Mięta pieprzowa zaczyna się jako ulistnione końcówki rośliny, znane jako Folium Menthae piperitae, oraz jej liść. Olejek eteryczny, który jest rafinowany do mentolu, jest podstawowym składnikiem leczniczym surowca. Istotne działanie mają również kwasy organiczne i garbniki.
Mięta jest rośliną uniwersalną, która może być stosowana jako dezodorant, środek żołądkowy, środek miejscowo znieczulający oraz wzmacniacz smaku i aromatu.
Zastosowanie
Kolka jelitowa, choroby wątroby, bóle żołądka i inne problemy trawienne mogą skorzystać z spożywania mięty. Można ją również stosować miejscowo, w postaci okładów lub jako płukankę, przy stanach zapalnych jamy ustnej, przy wrzodach lub przy nieprzyjemnych obrzękach.
Warto pamiętać
Jako środek leczniczy nie należy stosować liści mięty, które zostały zainfekowane rdzą miętową. Rdza ta powoduje pomarańczowe plamy na spodniej stronie liści oraz na łodygach rośliny.
